Ống nghe tim phổi

Trong lĩnh vực y tế, ống nghe y tế là một vật dụng đặc trưng không thể thiếu đối với các bác sĩ. Nó giúp chúng ta khám bệnh được hiệu quả hơn, phát hiện được những triệu chứng mà các giác quan thông thường khó có thể cảm nhận được. Vậy ống nghe có cấu tạo và cách dùng như thế nào? Hãy cùng Medgo tìm hiểu thông qua bài viết sau đây nhé!

1. Khái quát về ống nghe tim phổi 

    Ống nghe tim phổi là thiết bị y tế dùng để thính chẩn, hoặc nghe những âm thanh bên trong của cơ thể con người hoặc động vật. Ống nghe thường có một bộ cộng hưởng hình đĩa nhỏ dùng để đặt trên ngực và hai ống nối với tai nghe. 

    Ống nghe thường được sử dụng để nghe âm thanh của phổi và tim. Ngoài ra, nó cũng được sử dụng để lắng nghe đường ruột và lưu lượng máu trong động mạch và tĩnh mạch., hoặc kết hợp với máy đo huyết áp để đo huyết áp.

2. Cấu tạo của ống nghe

    Cấu tạo của ống nghe gồm các bộ phận: mặt nghe, màng nghe, dây nghe, bộ ống nghe và quai nghe, tai nghe.

Cấu tạo chung của ống nghe

2.1 Mặt nghe

    Một số model ống nghe có mặt nghe một mặt với chuông nghe được thiết kế theo công nghệ điều chỉnh âm thanh. Một số dòng khác có mặt nghe hai mặt với màng nghe một bên và chuông nghe ở bên còn lại. Một số chuông nghe luôn mở còn một số khác thì đóng với công nghệ điều chỉnh âm thanh, tùy thuộc vào model ống nghe.

    Màng nghe lớn thường được dùng trong quá trình khám và thính chẩn cho bệnh nhân lớn. Chuông nghe có đường kính nhỏ hơn thì phù hợp với bệnh nhi hoặc bệnh nhân có thể trạng kém, khám qua lớp băng gạc và kiểm tra động mạch cảnh. 

    Dây nghe và mặt nghe được nối khít với nhau qua chuôi nghe.

2.2. Màng nghe điều chỉnh âm thanh

    Màng nghe điều chỉnh âm thanh giúp cho quy trình thính chẩn trở nên dễ dàng hơn. Màng nghe sẽ giúp bạn có thể dễ dàng nghe được những âm thanh khác nhau chỉ bằng cách điều chỉnh áp lực lên mặt nghe. 

2.3. Dây nghe

    Một số ống nghe có dây nghe thế hệ mới, tăng cường khả năng chống dầu khi tiếp xúc với da và cồn, giúp kéo dài tuổi thọ của dây nghe. Hầu hết các ống nghe y tế được thiết kế với dạng ống kép: hai đường dẫn âm được bọc bởi một dây nghe giúp giảm thiểu tạp âm do chà xát hay gặp ở ống nghe dây đôi truyền thống.

2.4 Bộ ống nghe và Quai nghe

    Một bộ ống nghe gồm: hai quai nghe, lò xo đàn hồi và tai nghe. 

    Quai nghe được thiết kế vừa vặn với tai. Gờ đầu của quai nghe gắn chặt với tai nghe, đem lại sự an toàn và thoải mái khi sử dụng. Quai nghe của ống nghe có độ bền vượt trội và giải quyết được các vấn đề về trọng lượng vì được làm từ hợp kim nhôm.

2.5 Tai nghe

    Hầu hết các ống nghe đều có tai nghe gắn chặt vào quai nghe. Tai nghe có cấu tạo kín cho cảm giác mềm mại, đem lại âm thanh chính xác và vừa khít trong tai.

3. Tiêu chí lựa chọn ống nghe phù hợp

3.1 Thương hiệu ống nghe

    Giống như bất kỳ mặt hàng tiêu dùng nào khác, thương hiệu cũng là một trong những tiêu chí quan trọng khi chọn mua ống nghe y tế. Và việc quyết định thương hiệu khi mua ống nghe đơn giản hơn rất nhiều so với những sản phẩm khác do các nhà sản xuất ống nghe hiện nay đang hướng đến những đối tượng khách hàng rất khác nhau. Tùy vào nhu cầu sử dụng, bạn có thể lựa chọn ống nghe đến từ một trong những thương hiệu sau: ALPK2 (Nhật Bản), Littmann (Mỹ), Spirit (Đài Loan), Boso (Đức), Microlife (Thụy Sĩ)...

3.2 Loại mặt nghe

    Vấn đề mà rất nhiều người vướng nhất khi mua ống nghe y tế chính là lựa chọn giữa ống nghe 1 mặt và ống nghe 2 mặt. Mọi việc có thể còn phức tạp hơn khi các dòng ống nghe hiện đại nay bắt đầu được trang bị loại màng nghe đa tần số có thể thay thế được chức năng của cả chuông nghe. Để giúp người mua dễ dàng quyết định hơn, Medgo tóm tắt công dụng và trường hợp sử dụng của từng loại mặt nghe như sau:

    - Với ống nghe 1 mặt:

      + Ống nghe 1 mặt thường được đi kèm với màng nghe điều chỉnh tần số theo lực nhấn, giúp người dùng có thể tập trung vào nhiều khoảng âm thanh khác nhau. Để nghe âm thanh tần số thấp, bạn phải nhẹ nhàng áp sát màng nghe lên da người bệnh và sẽ dùng lực mạnh hơn nếu muốn nghe âm thanh tần số cao.

      + Ống nghe 1 mặt có ưu điểm là kích thước nhỏ hơn và nhẹ hơn so với ống nghe 2 mặt, nên thao tác sử dụng dễ dàng hơn. Bên cạnh đó, người sử dụng cũng chỉ cần thay đổi lực nhấn lên mặt nghe là đã có thể nghe được âm thanh ở nhiều tần số khác nhau, không cần phải xoay đổi và điều chỉnh vị trí nghe lại từ đầu như khi sử dụng ống nghe 2 mặt.

    - Với ống nghe 2 mặt:

      + Ống nghe 2 mặt gồm chuông nghe và màng nghe, màng nghe thì có thể đa tần số hoặc không. Nếu màng nghe đa tần số, bạn có thể sử dụng phần màng nghe khi khám bệnh cho người lớn và chuyển qua chuông nghe khi khám bệnh cho trẻ em. 

      + Như vậy, nếu ống nghe được trang bị màng nghe đa tần số, ưu điểm của ống nghe 2 mặt là khả năng thay đổi linh hoạt khi cần khám bệnh cho trẻ em hoặc những bệnh nhân có thể trạng gầy, khi khám xung quanh lớp băng gạc hoặc kiểm tra động mạch cảnh. Loại ống nghe này phù hợp nhất với những bác sĩ tổng quát hoặc các sinh viên sử dụng khi thực tập các bộ môn nội, ngoại, sản, nhi.

3.3 Dây nghe

Như đã nói trên, ống nghe 2 dây có chất lượng âm thanh sẽ không bằng ống nghe 1 dây. Tuy nhiên, vẫn còn một vấn đề nữa phải quan tâm là phần lõi của dây nghe. Hiện nay, ống nghe 1 dây có thể được trang bị công nghệ lõi đơn hoặc lõi kép:

    Lõi đơn: âm thanh từ mặt nghe chỉ truyền vào 1 đường dẫn âm duy nhất, chia làm 2 ở phần chạc ba trước khi đến tai người sử dụng. Lõi đơn giúp tiết kiệm chi phí và đáp ứng được hầu hết những nhu cầu sử dụng thông thường nên rất phù hợp với các bác sĩ tổng quát hoặc thực tập sinh tại bệnh viện.

    Lõi kép: lõi kép là 2 ống dẫn âm chạy song song, mỗi ống sẽ đưa âm thanh đến 1 tai. Lõi kép có khả năng dẫn truyền âm thanh tốt hơn, giúp người sử dụng phát hiện được cả âm thanh khó nghe nhất ví dụ như: tiếng hẹp động mạch chủ, tiếng gallop T3, tiếng dị thường phổi mờ.

3.4 Chất liệu của ống nghe

Đối với các ống nghe y tế, chất liệu cấu thành sẽ ảnh hưởng rất lớn đến chất lượng của sản phẩm. Do đó, khi chọn mua, bạn cần chú ý thật kĩ đến chất liệu của những bộ phận sau:

    Mặt nghe: làm từ hợp kim kẽm mạ crom hoặc thép không gỉ. Thép không gỉ thường được sử dụng trên những loại ống nghe cao cấp, độ bền và khả năng cảm âm tối ưu hơn. Hợp kim nhôm mạ crom sẽ có chi phí sản xuất thấp hơn và nhẹ hơn về khối lượng.

    Vỏ bọc dây nghe: làm từ cao su thiên nhiên hoặc cao su tổng hợp (PVC). Cao su thiên nhiên có một nhược điểm là sẽ cứng lại theo thời gian do tiếp xúc với chất dầu trên da hoặc cồn trong môi trường bệnh viện. Do đó, hầu hết những hãng ống nghe hiện nay đều sử dụng PVC cho sản phẩm của mình.

    Quai nghe: làm từ hợp kim kẽm mạ crom hoặc thép không gỉ giống như mặt nghe. Thép không gỉ sẽ giúp cách âm tốt hơn và giúp quai nghe bền hơn, có thể điều chỉnh góc độ mà không sợ nứt gãy.

    Nút nghe: có thể làm từ 2 loại là cao su mềm và nhựa cứng. Trong đó, cao su mềm khít sát vào tai hơn và dễ chịu hơn khi sử dụng. Một số dòng ống nghe còn có kèm bộ nút nghe nhiều kích thước để dễ dàng thay đổi tùy vào nhu cầu người sử dụng.

4. Các loại ống nghe phổ biến trên thị trường hiện nay

4.1 Ống nghe ALPK2 ( Nhật Bản)

    ALPK2 là thương hiệu từ Nhật Bản chuyên cung cấp ống nghe và máy đo huyết áp giá rẻ được nhiều sinh viên thực tập ưa chuộng. Với ALPK2, chỉ cần khoảng hơn 200.000đ, bạn đã có thể sở hữu được một chiếc ống nghe với đủ các tính năng cần thiết như  nghe nhịp tim hay đo huyết áp.

4.2 Ống nghe Littmann (Mỹ)

    Littmann luôn là cái tên được nhắc nhiều nhất khi nói đến ống nghe y tế. Đây là thương hiệu đứng đầu trong lĩnh vực sản xuất ống nghe trên toàn thế giới và cũng là thương hiệu đặt ra tiêu chuẩn cho tất cả những sản phẩm khác. 

    Tuy nhiên, nhược điểm duy nhất của thương hiệu này là giá thành tương đối cao, kể cả sản phẩm giá thấp nhất cũng đã trên dưới 2 triệu đồng và những dòng ống nghe cao cấp chủ đạo thì có thể lên đến hơn 5 triệu.

4.3 Ống nghe Spirit ( Đài Loan)

    Spirit là thương hiệu nổi tiếng thứ hai chỉ sau Littmann. Tuy giá thành Spirit khá thấp nhưng vẫn được xem là một trong những thương hiệu ống nghe cao cấp trên thị trường Việt Nam hiện nay.

    Ống nghe Spirit với công nghệ lọc tạp âm rất hiệu quả giúp chất lượng âm thanh luôn đạt mức tối ưu ngay cả khi ồn ào, bảo đảm quá trình chẩn đoán luôn chính xác trong mọi điều kiện làm việc. Nếu bạn muốn sở hữu một chiếc ống nghe chất lượng tốt mà kinh tế không cao, Spirit chắc chắn là một thương hiệu không thể bỏ qua.

4.4 Ống nghe Microlife (Thụy Sĩ)

    Microlife là một thương hiệu nổi tiếng chuyên cung cấp các sản phẩm chăm sóc sức khỏe đến từ Thụy Sĩ. Tuy khá nổi tiếng với những thiết bị y tế như máy đo huyết áp, máy đo đường huyết hay nhiệt kế điện tử nhưng mặt hàng ống nghe của Microlife thì lại khá ít ỏi. Hiện nay hãng chỉ cung cấp một dòng ống nghe duy nhất là ống nghe 2 dây Microlife ST-77.