Máy xét nghiệm miễn dịch

1. Xét nghiệm miễn dịch là gì? Tổng quan về máy xét nghiệm miễn dịch

Máy xét nghiệm miễn dịch là một trong những dòng máy xét nghiệm có vị trí đặc biệt quan trọng, chỉ đứng sau máy xét nghiệm sinh hóa và huyết học trong nhu cầu khám chữa bệnh hiện nay. Vậy  máy xét nghiệm miễn dịch được định nghĩa như thế nào? Có ảnh hưởng ra sao tới đời sống sức khỏe của con người? Hãy cùng Medgo tìm hiểu thông qua bài viết dưới đây nhé!

Xét nghiệm miễn dịch là các xét nghiệm nhằm tìm ra các căn nguyên như nhiễm khuẩn (vi khuẩn, virus), hormone, sắc tố hemoglobin gây bệnh trong máu, nước tiểu dựa vào sự miễn dịch của cơ thể. Từ những kết quả của phản ứng giữa kháng nguyên và kháng thể tổng hợp, giúp các bác sĩ chẩn đoán được các bệnh khác nhau một cách dễ dàng và chính xác hơn. 

Xét nghiệm miễn dịch được thực hiện bởi các phương pháp gồm:

     + Miễn dịch đo độ đục

     + Miễn dịch hóa phát quang

     + Miễn dịch điện hóa phát quang

2. Nguyên lý hoạt động cơ bản của máy xét nghiệm miễn dịch

Máy xét nghiệm miễn dịch với nguyên lý hoạt động dựa trên sự phản ứng giữa kháng nguyên và kháng thể. Song tùy từng loại máy phù hợp với từng phản ứng xét nghiệm và phát hiện bệnh lý, sẽ có những nguyên lý riêng.

3. Các loại xét nghiệm miễn dịch phổ biến 

Hiện nay, các xét nghiệm miễn dịch đang được sử dụng rộng rãi trong lĩnh vực y khoa bao gồm

Tầm soát ung thư tiêu hóa

Tầm soát ung thư tiêu hóa là phương pháp nhằm phát hiện các loại bệnh lý ung thư hoặc tiền ung thư sớm bằng kỹ thuật xét nghiệm miễn dịch tiên tiến. Nhờ đó các bác sĩ có thể kịp thời đưa ra phác đồ điều trị hiệu quả, giúp người bệnh có cơ hội chữa trị và kéo dài được sự sống. 

Những phương pháp tầm soát ung thư điển hình, bao gồm những xét nghiệm như: chụp X quang, nội soi, siêu âm, xét nghiệm máu, dịch tủy,...tùy vào từng trường hợp bệnh có triệu chứng lâm sàng khác nhau và dấu hiệu của vị trí nghi ngờ trên cơ thể bệnh nhân mà có những phương pháp xét nghiệm phù hợp.

Xét nghiệm miễn dịch giúp tìm kiếm sắc tố hemoglobin có trong máu, đây là một báo hiệu có máu trong phân. Nguyên nhân máu xuất hiện trong phân có thể là dấu hiệu của các mầm bệnh như bệnh trĩ, polyp thậm chí là ung thư ruột. Một số đối tượng nên thực hiện phương pháp xét nghiệm tầm soát ung thư đường tiêu hóa sớm bao gồm:

     + Người thường xuyên uống các chất có chứa cồn như rượu bia, người hút thuốc lá, ăn đồ cay nóng hay ăn uống không lành mạnh...

     + Người có tiền sử gia đình bị mắc các chứng bệnh như: Ung thư thực quản, ung thư đại tràng, ung thư dạ dày...

     + Người có vi khuẩn HP trong dạ dày, người bị polyp, viêm loét đại tràng, viêm loét dạ dày,...

Xét nghiệm dị ứng

Xét nghiệm dị ứng là phương pháp xét nghiệm nhằm tìm ra nguyên nhân cơ thể bạn có phản ứng dị ứng với một chất nào đó hay không, thông qua đường hô hấp, đường tiêu hóa hoặc qua tiếp xúc trực tiếp,... Thông thường, mỗi người sẽ dị ứng với một hoặc các dị nguyên khác nhau. 

Xét nghiệm dị ứng là cần thiết để phát hiện chính xác dị nguyên gây dị ứng

Xét nghiệm miễn dịch HBsAg

HBsAg là từ viết tắt của Hepatitis B surface Antigen - kháng nguyên bề mặt của siêu vi B. Đây là một trong những kháng nguyên của virus viêm gan B do Blumberg tìm thấy ở trong huyết thanh của người.

Xét nghiệm HBsAg và các xét nghiệm khác để bảo vệ lá gan của bạn

Xét nghiệm miễn dịch HBsAg giúp nhận biết được bạn có bị nhiễm viêm gan B hay không chứ không xác định được tình trạng của virus rằng nó có thể lây lan hay phát triển hay không, mức độ ảnh hưởng ra sao. Người bệnh cần phải đi làm những xét nghiệm bổ sung khác để có thể có được thông tin đầy đủ và chính xác.

Nếu có kết quả dương tính với viêm gan B, người bệnh không được tự ý dùng thuốc mà nên tuân thủ theo phác đồ điều trị của bác sĩ, nhằm tránh lây nhiễm virus cũng như gây nên những biến chứng không mong muốn cho bệnh nhân.

Xét nghiệm nước tiểu

Xét nghiệm nước tiểu là phương pháp nghiệm phân tích dựa trên mẫu nước tiểu để đo hàm lượng một số chất nhất định, hoặc thành phần nước tiểu khác nhau. Từ đó, bác sĩ có thể dễ dàng phát hiện các dấu hiệu bất thường các bệnh lý trên cơ thể bệnh nhân như nhiễm trùng đường tiết niệu, bệnh thận và đái tháo đường.

Xét nghiệm nước tiểu có thể phát hiện được nhiều bệnh lý ở các cơ quan khác nhau của cơ thể

Thử thai

Thử thai là một trong những xét nghiệm miễn dịch giúp người dùng có thể nhận biết chính xác mình có mang thai hay không. Nhờ vào cơ chế miễn dịch mà việc phát hiện hormone thai kỳ có tên là beta-hCG trong nước tiểu được dễ dàng và chính xác hơn.

Kháng thể đặc biệt gắn ở que thử thai sẽ gắn kết với beta-HCG, que thử thai sẽ đổi màu vạch nếu có HCG trong nước tiểu. Nếu bạn đang mang thai, que thử thai sẽ hiện hai vạch nếu có hormone này. Trường hợp que thử chỉ hiện 1 vạch thì hormone thai kỳ không tồn tại và bạn không mang thai. Xét nghiệm này tương đối đơn giản và dễ dàng thực hiện tại nhà mà vẫn cho kết quả chính xác.

Xét nghiệm chẩn đoán nhồi máu cơ tim và huyết khối

Đối với xét nghiệm chẩn đoán này, các bác sĩ có thể phát hiện ra một số loại protein đặc hiệu tăng cao ở người có dấu hiệu bị nhồi máu cơ tim hoặc bị thuyên tắc mạch. Từ đó đưa ra những phương pháp phòng ngừa và xử lý tốt nhất cho người bệnh.

Thử nhanh một số loại thuốc kích thích

Các loại chất kích thích , gây ảo giác, tác động đến hệ thần kinh trung ương như: cần sa, morphin, cocain, doping, thuốc lắc, ma túy tổng hợp có thể được phát hiện thông qua các xét nghiệm miễn dịch.

Bên cạnh đó, phương pháp xét nghiệm miễn dịch còn có chức năng kiểm tra nhóm máu, phát hiện mầm bệnh, phát hiện các chất độc, kiểm tra vệ sinh an toàn thực phẩm...mà tùy vào từng trường hợp sẽ có những khuyến cáo khác nhau phù hợp.

4. Phân loại các dòng máy xét nghiệm miễn dịch 

Dựa vào cách sử dụng mà máy xét nghiệm miễn dịch được chia làm 2 loại

Máy xét nghiệm miễn dịch tự động 

Với thao tác thực hiện đơn giản, kỹ thuật viên chỉ cần nắm rõ quy trình vận hành, quy trình chuẩn máy và lắp đặt hóa chất đúng vị trí là có thể thực hiện dễ dàng. Kết quả luôn đảm bảo độ chính xác cao, tiết kiệm được thời gian cũng như công sức. 

Đây là dòng máy miễn dịch phổ biến, được các phòng khám có quy mô lớn cũng như các bệnh viện tuyến tỉnh sử dụng. Với kết quả luôn đảm bảo độ chính xác cao, tiết kiệm được thời gian mà người dùng không cần tốn nhiều sức.

Máy xét nghiệm miễn dịch bán tự động

Đối với dòng máy này, kỹ thuật viên cần tiến hành pha trộn giữa huyết tương hoặc máu toàn phần của người bệnh với thuốc thử theo một tỷ lệ nhất định. Sau đó hút hỗn hợp, nhỏ vào test, rồi cho vào buồng ủ. Đến khi đủ thời gian ủ mới cho vào máy đo kết quả.

Khi thực hiện phương pháp xét nghiệm này, kết quả sẽ có thể sai số bởi cần bước thao tác pha trộn, nên độ tỉ mỉ cũng như sự cẩn thận là rất cần thiết đối với người thực hiện. Ngoài ra, máy còn tốn vật tư tiêu hao đó là test đi kèm. Nhất là trong những trường hợp quá ngưỡng định lượng, cần pha loãng hơn và nhỏ sang test mới.  

Máy xét nghiệm miễn dịch bán tự động phù hợp với các phòng khám nhỏ

5. Các thương hiệu máy xét nghiệm miễn dịch hiện có trên thị trường hiện nay

Máy xét nghiệm miễn dịch trên thị trường hiện nay với nhiều thương hiệu sản xuất với xuất xứ cũng như giá thành và chất lượng khác nhau. Song được chia làm hai nhóm chính:

 + Các thương hiệu đến từ Trung Quốc: Wondfo, Rayto,...

 + Các thương hiệu sản xuất thuộc Châu Âu và các nước G7 như: Backman Colter, Siemens, Abbott, Roche, Horiba, Sysmex, , Boditech, Monbind, Vedalab,...