Dao mổ, cắt đốt điện

1. Khái quát về dao mổ điện cao tần

Dao mổ điện cao tần là một thiết bị y tế phát sóng, phát ra dòng điện cao tần có tần số 200 kHz hoặc cao hơn nhằm để tạo ra các mức nhiệt độ khác nhau, tác động lên các mô của cơ thể bệnh nhân nhằm để thực hiện các chức năng : cắt, đốt, cầm máu, đốt cháy một hay nhiều các nhu mô nào đó của cơ thể. 

Mỗi loại dao phẫu thuật đều có những chức năng riêng biệt. Thông thường, các phẫu thuật viên sẽ chọn loại dao có khả năng cầm máu tốt nhằm hạn chế sự tổn thương tới các mô cơ xung quanh.

Chức năng của các khối dao mổ

 - Khối vi xử lý: thực hiện nhận lệnh và ra lệnh để phát ra công suất cao tần, phù hợp với yêu cầu sử dụng, đồng thời ổn định công suất phát ra là không đổi trong quá trình cài đặt và bảo vệ khi có các sự cố như: điện cực trung hòa tiếp xúc không tốt, cài đặt sai, quên không cắm điện cực trung hòa, công suất phát ra quá lớn so với yêu cầu sử dụng. Bên cạnh đó đối với các loại vi xử lý dao mổ đời mới, bằng cơ chế tự động kiểm tra hư hỏng báo lỗi trên màn hình, báo 10 lỗi gần nhất, ưu tiên từ 1 tới 10.

 - Khối dao động công suất nhỏ : tạo ra tín hiệu cao tần công suất thấp, tín hiệu được điều chế hay không điều chế, phụ thuộc vào lệnh cắt, đốt, hay cầm máu từ vi xử lý đưa sang.

 - Khối tiền khuếch đại: khuếch đại tín hiệu cao tần lên ngưỡng rồi đưa đến khối khuếch đại công suất cao tần.

 - Khối khuếch đại công suất cao tần: khuếch đại công suất cao tần cho đủ lớn đúng với yêu cầu sử dụng đưa đến khối mạch ra bệnh nhân.

 - Khối mạch ra bệnh nhân: thực chất là 1 biến áp cao tần, cách ly hoàn toàn bệnh nhân với các phần còn lại của máy, nhằm đảm bảo an toàn tuyệt đối về điện, tránh trường hợp điện giật cho người bệnh.

 - Khối hồi tiếp: thực hiện khuếch đại tín hiệu điện áp từ bộ cách ly quang đưa về để ổn định công suất phát ra và ngắt hoạt động khi có sự cố.

 - Khối nguồn: thực hiện cấp nguồn cho tất cả các khối trong mạch.

 - Khối bảo vệ: bảo vệ vi xử lý ngắt không cho dao mổ hoạt động khi chưa cắm điện cực trung hòa, hoặc tiếp xúc không tốt để tránh trường hợp làm bệnh nhân bị bỏng, giật khi chạm phải điện cực động

2. Cấu tạo của dao mổ điện

- Hộp chứa thiết bị điện tử: Hộp có dạng như một cái ổn áp điện. Trên hộp có các công tắc, nút bấm, cùng thông số kỹ thuật riêng tùy từng loại.

- Chân bàn đạp: Tùy từng loại dao mổ mà có một hoặc hai chân, dùng để kiểm soát quá trình phẫu thuật.

- Tấm tiếp mát: Giúp đảm bảo độ an toàn, không gây vết bỏng trên cơ thể bệnh nhân nhờ hệ thống kiểm soát.

Có 2 loại dao mổ điện được sử dụng phổ biến hiện nay:

 -  Dao mổ đơn cực : Dòng điện phát ra từ máy phát, truyền đi qua cơ thể con người để đến điện cực trung tính và sau đó sẽ trở về đất để hoàn thành chu trình khép kín.

 - Dao mổ lưỡng cực : Sử dụng dòng điện xoay chiều và sẽ tiếp xúc với da qua đầu dao mổ. Dòng điện chỉ đi giữa 2 điện cực (1 đầu là điện cực dương, một đầu là điện cực âm) của 2 đầu dao mổ, đi qua mô.

3. Nguyên lý hoạt động của dao mổ điện cao tần

Khi vận hành, dao động cao tần sẽ được truyền đi từ máy phát, truyền đến đầu điện cực để bắt đầu quá trình hoạt động. Theo điều khiển có chủ đích, dòng điện cao tần sẽ được truyền đi theo đúng hướng, đi qua tầng sinh học của cơ thể người bệnh và tới điện cực trung tính. Sau đó, dòng điện sẽ đi qua dây dẫn trở về máy phát ban đầu, tạo nên một chu trình khép kín của dòng điện.

4. Ứng dụng của dao mổ điện trong y tế

Dao mổ điện cao tần được xem như là một thiết bị năng lượng tiên tiến, cho phép cắt bỏ các mô ngoài ý muốn với độ chính xác cao, cắt kiểm soát, cầm máu tốt. Hiện nay dao mổ điện cao tần được sử dụng phổ biến ở hầu hết các phẫu thuật cắt bỏ mô tại nhiều cơ sở bệnh viện trên toàn quốc.

Thiết bị được ứng dụng cụ thể trong các trường hợp như:

 - Cắt đoạn qua niệu đạo tuyến tiền liệt

 - Cắt cơ bụng ít mất máu nhất trong thủ thuật mở bụng

 - Cầm máu trong giải phẫu thần kinh

 - Trong phụ khoa, triệt sản bằng nội soi ổ bụng

 - Cắt bỏ màng treo ruột thừa trong phẫu thuật cắt bỏ ruột thừa

 - Phẫu thuật túi mật trong phẫu thuật cắt bỏ túi mật qua ống soi ổ bụng

 - Phẫu thuật cắt bỏ sụn chêm qua kính soi khớp

 - Phẫu thuật cắt bỏ tử cung

Trong quá trình sử dụng dao mổ điện, để giảm thiểu gây phỏng cho bệnh nhân nên lưu ý những điểm sau đây:

 - Gắn tấm nối đất vào những nơi sở hữu khối cơ được phân bố tốt.

 - Khói của công đoạn phẫu thuật được tạo ra khi mô được đốt nóng và chất dịch tế bào bị bốc tương đối do tác dụng nhiệt của 1 nguồn năng lượng.

 - Trong khói phẫu thuật có: DNA của virus, vi khuẩn, những chất gây ung thư, và các chất kích thích.

 - Hệ thống hút khói và mùi cần được dùng để bảo vệ sức khỏe cho nhân viên y tế lẫn bệnh nhân.

 - Không tiêu dùng máy cắt đốt trong môi trường sở hữu chất dễ cháy hay sở hữu rộng rãi oxy.

 - Không quấn dây quanh các công cụ bằng kim mẫu vì sở hữu thể rò điện.

5. Những tiêu chí quan trọng khi sử dụng dao mổ điện cao tần

Ngày nay, hầu như dao mổ điện cao tần đều được sử dụng trong hầu hết các loại phẫu thuật. Chính vì thế, việc lựa chọn được loại dao mổ tốt và phù hợp là một trong những yếu tố quan trọng, góp phần vào sự thành công của ca mổ. Dưới đây là một số tiêu chí cho người dùng khi lựa chọn loại dao mổ: 

 Tính an toàn của dao mổ

 - Đây được xem như là yếu tố quan trọng nhất khi lựa chọn dao mổ.

 - Yêu cầu dao mổ tuyệt đối không rò rỉ điện qua người bệnh nhân hoặc các phẫu thuật viên.

Sự lan tỏa nhiệt tối thiểu

 - Sự lan tỏa nhiệt sang bên nhiều sẽ gây tổn thương tới các mô không mong muốn, từ đó ảnh hưởng tới quá trình lành vết mổ của người bệnh. Đặc biệt là làm tổn thương tới các mô cũng như các cơ quan quan trọng xung quanh.

 - Các dao mổ điện hiện nay yêu cầu hạn chế sự lan tỏa nhiệt sang bên.

 - Một số loại dao mổ lưỡng cực tiên tiến hiện nay có khả năng phát hiện trở kháng, và tự động ngắt dòng để ngăn ngừa sự tỏa nhiệt sang bên.

Khả năng cầm máu hiệu quả

 - Việc chọn lựa phương tiện cầm máu hữu hiệu là vô cùng quan trọng, giúp cho phẫu thuật viên cắt, đốt, cầm máu an toàn.

 - Cuộc phẫu thuật thành công với những thao tác ngày càng đơn giản, ít mất máu, phẫu trường sạch, rõ ràng, các mô xung quanh ít bị tổn thương, giảm thiểu sang chấn mô.

Tốc độ và hiệu quả

 - Tốc độ cắt, đốt, cầm máu hiệu quả của dao mổ điện cao tần sẽ giúp cho ca mổ trở nên nhanh chóng và thành công.

Đa chức năng

 - Các loại dao mổ điện cao tần đa chức năng linh hoạt các ca mổ từ đơn giản cho tới những ca mổ lớn phức tạp.

 - Người dùng cần cân nhắc các chức năng cần thiết để chọn loại máy phù hợp với nhu cầu sử dụng.

Chi phí hợp lý

 - Trước tiên các phẫu thuật viên cần xác định loại hình phẫu thuật, từ đó đưa ra lựa chọn những dòng đáp ứng được các tiêu chí như: chọn dao mổ cho phẫu thuật nhỏ, phẫu thuật nội soi hay dao mổ cho phẫu thuật lớn.

 - Để tránh mua cũng như sử dụng thiết bị kém chất lượng, không đảm bảo an toàn, yêu cầu sử dụng, người dùng nên lựa chọn những thương hiệu dao mổ điện uy tín và có nguồn gốc hàng hóa rõ ràng. 

6. Các thương hiệu dao mổ điện cao tần hiện nay

 Một số thương hiệu dao mổ điện cao tần hiện có trên thị trường hiện nay như: LedSpA - Ý, Erbe - Đức, Conmed - Mỹ, Tekno - Ý,...